Sigida 6
Furaw tacogo ɲuman ni u tacogo jugu

Mɔgɔ bɛ se ka fura ɲumanw sɔrɔ fura feereyɔrɔw la, nka a dɔw bɛ yen ɲɛci tɛ minnu na walima u tawaati tɛmɛnen don.

Ani fana tuma dɔw la, fura ɲuman caman tɛ ta u tacogo la, o de bɛ a to u bɛ tiɲɛni kɛ ka tɛmɛ ɲɛni kan. Walasa fura ka mako ɲɛ, a ka kan ka ta a tacogo la. Fura tɛ yen farati tɛ min na.

Fura dɔw farati ka bon ka tɛmɛ dɔw kan. A kɔlɔsilen don tuma dɔw la ko mɔgɔ caman bɛ furaw ta minnu farati ka bon banamisɛnniw furakɛli la. Misali la, n ye a ye ko den dɔ fatura ka a sababu kɛ a ba ye banakisɛ­fagalan dɔ kɛ ka a ka mura furakɛ min tun man kan ka di a ma. Faratiba bɛ fura minnu na, aw kana olu kɛ ka banamisɛnniw furakɛ abada.

Sariya dɔw ka kan ka bato fura tali la:

1. Sani aw ka fura ta, aw ye aw jija cogo bɛɛ la ka dɔgɔtɔrɔ ɲininka fɔlɔ.
2. Aw bɛ fura minnu ta, aw ye u bɛɛ kelen kelen tacogo ɲuman ni u tali kɔlɔlɔw ɲini ka u dɔn (aw ye furaw sɛbɛn ɲɛw lajɛ, Sigida 25, Gafe in kɔnɔ fura kofɔlenw tacogo).
3. Aw kana tɛmɛ fura tata hakɛ kan abada, nka aw ye furaw ta fɔ ka se dɔgɔtɔrɔ ka waati kofɔlen ma.
4. Aw kana fura ta abada ka a sɔrɔ a ɲɛci tɛ aw ye.
5. Ni fura ma aw ka bana nɔgɔya, aw ye a tali dabila.
6. Sani aw ka fura ta, aw ye a jateminɛ ni a waati dafalen tɛ (a sɛbɛnnen don a foroko kan). Ni fura ɲɛci waati dafara, i na sɔrɔ a tɛ se ka bana kɛlɛ ka ɲɛ.

Jateminɛ: Kɔlɔsiliw ye a jira ko kɛnɛya­baarakɛla dɔw ni dɔgɔtɔrɔ caman bɛ fura dɔw di mɔgɔw ma hali ni u ɲɛci tɛ o tigiw ye. U hakili la ko banabagatɔw nimisi tɛna wasa ni fura ma di u ma. Aw ye a ɲini aw ka dɔgɔtɔrɔ (furakɛbaga) fɛ a ka fura di aw ma min ɲɛci bɛ aw ye.

Aw kana fura ta abada ka a sɔrɔ aw mako tɛ a la walima ka a sɔrɔ aw tɛ a ɲɛci dɔn.

An mako bɛ fura la tuma jumɛn?

Bana caman bɛ yen minnu bɛ kɛnɛya u yɛrɛ ma ka a sɔrɔ fura ma kɛ u la i n’a fɔ sɔgɔsɔgɔ ni mura. Walasa farikolo ka se ka bana kun ka tila ka a kɛlɛ, aw dan ye ka nin ladilikan ninnu matarafa:

• ka saniya sariyaw bato;
• ka to ka i sɛgɛnlafiɲɛ bɔ;
• ka dumuni nafama dun.

Hali ni aw bɛ fura ta ko bana ka jugu, farikolo de ka kan ka bana kɛlɛ fɔlɔ. Fura bɛ farikolo dɛmɛ dɔrɔn de. Saniya, sɛgɛnlafiɲɛbɔ ni dumuni ɲumanw nafa ka bon kosɛbɛ bana furakɛ la.

📖 Gafe kɔnɔkow
← Segin kɔfɛ | Taa ɲɛfɛ →