A bɛ dɔn cogodi ko fura dɔw ka ɲi walima u man ɲi?

A ka c’a la, fura minnu jɛnsɛnnen don kosɛbɛ, olu fanga man bon. Taamasiɲɛ dɔw filɛ minnu bɛ se k’aw dɛmɛ ka fura dɔw dɔn minnu tɛ foyi ɲɛ.

Nin fura ninnu kɛcogow ka ɲi hali n’a y’a sɔrɔ u kɛcogo n’aw ka yɔrɔ taw tɛ kelen ye.

Furakɛcogo fɔlɔ: Fura caman ko bɛ fɔ bana min na, o furaw ɲuman ka dɔgɔn.

Misali la, fura caman kofɔlen don foolo basigilen na, nka u si kelen tɛ mako ɲɛ. Kɔkɔwasa dunni dɔrɔn de bɛ se k’i kisi a ma.

Furakɛcogo filanan: A ka c’a, la fura kɔkɔmaw ani ɲigintɔ furaw ɲuman man ca. U bɛ tɔɔrɔ dɔrɔn de lase mɔgɔw ma.

Misali la:

• Ni kunatɔ ye fɔnfɔnni saba dun, k’o b’a ka kuna kɛnɛya.
• Ko dugasogo dunni bɛ npɔrɔn (danna) furakɛ.

Nin fura ninnu tɛ bana si furakɛ. Fɔnfɔnni dunni yɛrɛ bɛ se ka bana jugu wɛrɛw lase mɔgɔw ma.

Furakɛcogo sabanan: Adamadenw banakɔtaa walima baganbo bɛ fura dɔw la. Olu tɛ mako foyi ɲɛ, wa u bɛ se ka bana jugu wɛrɛw lase mɔgɔ ma. Aw kana sɔn nin fura suguw tali ma abada.

Misaliw:

• Ka misibo mu denmisɛnniw kungolo la, k’o ye kaba fura ye, o bɛ se ka tetanɔsibana lase u ma, wala bana jugu wɛrɛw.
• Sonzanibo walima babo fana tɛ foyi ɲɛ tasuma jenidaw la, wa u bɛ bana wɛrɛ lase mɔgɔ ma. Ka misibo mu tɛgɛ la, o tɛ jalibanaw furakɛ. Adamaden banakɔtaa wala baganbo dajilen tɛ se ka bana si furakɛ.

Aw kana bo fan si da denyɛrɛni bara la barisa a bɛ se ka tetanɔsibana bila den na.

Furakɛcogo naaninan: Fɛn min bɛ bana bila mɔgɔ la, n’a fura bɛ bɔ o fɛn kelen na, a ka c’a la o fura ɲuman man ca.

Misaliw:

• Sumuni bɛ bolo min na, furakɛlikɛlaw bɛ gaari siri o bolo bolokan na walasa ka sumuni furakɛ.
• Dɔw bɛ sa faga k’a bila soda la walasa ka sakinda furakɛ.

Nin fɛɛrɛ ninnu bɛɛ ye mɔgɔw ka miiriya gansanw de ye, u tɛ se ka bana foyi furakɛ. A bɛ se ka kɛ nafa b’u la ni mɔgɔw dalen don u la, n’o tɛ, u jɔyɔrɔ foyi tɛ bana gɛlɛnw furakɛli la.

📖 Gafe kɔnɔkow
← Segin kɔfɛ | Taa ɲɛfɛ →