Sugunɛ labɔjuruni dontuma ni a doncogo (Manajuru min bɛ kɛ ka sugunɛ labɔ mɔgɔ kɔnɔ, Katetɛri)

An ka kan ka a don waati jumɛn ani an man kan ka a don waati jumɛn?

• Ni waajibi tɛ, an man kan ka katetɛri don abada. Dɔgɔtɔrɔ walima kɛnɛya­baarakɛla de bɛ se ka a don. Bana jugu bɛ se ka sɔrɔ a donni fɛ walima a bɛ se ka da bila sugunɛ bɔyɔrɔ la tuma bɛɛ, sango ni cɛ don.
• Ni banabagatɔ bɛ se ka hali sugunɛ dɔɔni kɛ a yɛrɛ ye, aw man kan ka sugunɛjuru don a la.
• Ni banabagatɔ tɛ se ka sugunɛ kɛ a yɛrɛ ye, aw bɛ se ka a lasigi ji wɔlɔkɔlen na, (aw ye sɛbɛn ɲɛ Ɲɛgɛnɛkɛbana furakɛcogo lajɛ). Aw bɛ se ka bana in fura bɛɛ di a ma ɲɔgɔn fɛ.
• Ni sugunɛ gannen don mɔgɔ la, a tigi dun tɛka se ka a kɛ, ni a bɛka a tigi banani taamasiɲɛw jira, aw bɛ taa ni a ye dɔgɔtɔrɔso la joona.
• Ni aw ma se ka taa dɔgɔtɔrɔso la, o la, aw bɛ sugunɛkɛjuru don a la.

Sugunɛ ka mɔgɔ banani taamasiɲɛw

• A tigi fifa kasa bɛ kɛ i n’a fɔ sugunɛ kasa;
• Ɲɛ ni senw bɛ funu;
• Fɔɔnɔ, jatigɛ ani fangadɔgɔya.

Sugunɛ sɔrɔli ka gɛlɛn mɔgɔ minnu ma, sugunɛkɛbana bɛ minnu na walima kuru sigilen don minnu sugunɛkɛsiraw la, olu de ka kan ka sugunɛkɛjuru bila u bolo kɔrɔ.

Sugunɛkɛjuru doncogo

1. Aw bɛ sugunɛkɛjuru tobi (ani aw bɛna baara kɛ minɛn fɛn o fɛn na) fo miniti 15.

2. Aw bɛ aw ɲɛfɛla ni a lamini bɛɛ ko ka jɛ ni safinɛ ye.

3. Aw bɛ aw tɛgɛ ko ka jɛ ni jikalan ye ani banakisɛfaga safinɛ (i n’a fɔ Betadini, Bétadine). Tɛgɛ kolen kɔ, aw kana maga foyi wɛrɛ la fo fɛn minnu banakisɛ fagara.

4. Aw bɛ ɲɛfɛla lamini bɛɛ datugu ni fini sanuman dɔ ye.

5. Aw bɛ gan sanumanw don walima ka aw tɛgɛw jɔsi ni alikɔli walima banakisɛfaga safinɛ dɔ ye.

6. Aw bɛ banakisɛfaga tulu dɔ mu sugunɛkɛjuru la walima fɛn sanuman wɛrɛ min bɛ se ka yeelen ji la (a kana kɛ tobilikɛtulu walima munitulu wɛrɛ ye).

7. Aw bɛ aw ɲɛfɛla wolow sama walima aw bɛ musoya dawolow yɛlɛ ani ka kɔɔrimugu min bana kisɛ fagara, o ɲiginnen ni safinɛji ye, ka o kɛ ka sugunɛ bɔyɔrɔ jɔsi.

8. Aw bɛ aw ɲɛfɛla dayɛlɛ dɔɔni, ka sɔrɔ ka sugunɛkɛjuru don dɔɔni dɔɔni ni hakilisigi ye. Ni sugunɛkɛjuru donni bɛka gɛlɛya, aw bɛ to ka a munumunu dɔɔni dɔɔni ka a don, nka aw kana a jagoya abada!

Walasa sugunɛkɛjuru ka se ka tilen ka don, aw bɛ a kɛ i n’a fɔ a bɛ ja la cogo min.

9. O bɛ se ka da bila sugunɛ bɔyɔrɔ la min bɛ kɛ gɛlɛyaba ye. Aw bɛ a donni jɔ ni sugunɛ ye bɔli daminɛ. Ni cɛ don, aw bɛ a don ka se santimɛtiri 3 ma.

Kunnafoni nafama: Muso ka sugunɛsira ka surun ni cɛ ta ye.

Aw bɛ aw jija cogo bɛɛ la sugunɛkɛjuru kana se aw yɔrɔ wɛrɛ ma fo ni a kɛra aw bolokɔniw ni juru donyɔrɔ ye.

Kunnafoni nafama: Ni bana taamasiɲɛw bɛ ye banabagatɔ la ka a sababu kɛ sugunɛ toli ye a kɔnɔ, aw kana girin ka a bɛɛ labɔ siɲɛ kelen. Aw ka kan ka a labɔ dɔɔni dɔɔni (aw bɛ sugunɛkɛjuru dɛrɛ walima ka a kuru tuma ni tuma. Aw ye dɔgɔtɔrɔ wele tuma bɛɛ.

Tuma dɔw la, muso jiginnen kura tɛ sugunɛ sɔrɔ. Ni o tɛmɛna lɛri 6 kan, ani ni taamasiɲɛw ye a jira ko a sugunɛbara falen don, aw ka kan ka sugunɛkɛjuru don a la. Ni aw hakili la ko a sugunɛbara falen tɛ, aw kana sugunɛkɛjuru don a la nka aw ye a ɲini a fɛ a ka ji caman min.

📖 Gafe kɔnɔkow
← Segin kɔfɛ | Taa ɲɛfɛ →