Bangekɔlɔsi fɛɛrɛw

Bangekɔlɔsi furakisɛw

Bangekɔlɔsi furakisɛw tali faratiw, ni a yɛrɛkɔlɔsicogow bɛ se ka sɔrɔ gafe ɲɛ Bangekɔlɔsi fura duntaw na.

Ɔrimɔni 1 walima 2 bɛ bangekɔlɔsi furakisɛ caman na minnu ni muso farikololata bɔlen don, a bɛ minnuu dilan koli waati (aw ye gafe ɲɛ Muso ka kalolabɔ ni Donw jateli fɛɛrɛ lajɛ). O ɔrimɔni ninnu bɛ wele fandilan fura ani kɔnɔbara basigi fura, olu bɛ sɔrɔ bangekɔlɔsi furakisɛw ɲagaminen na. Kɔnɔbara basigi fura dɔrɔn bɛ furakisɛ misɛnmani na (aw ye gafe ɲɛ Bangekɔlɔsi furakisɛnin (porojɛsitɛn dɔrɔn bɛ min na) lajɛ). Furakisɛ suguya kelen kelen bɛɛ bɛ dilan ni a dama ɔrimɔni hakɛ ye ani fana u bɛ feere ni u dama tɔgɔ ye izinitigiw fɛ.

Muso minnu bɛ bangekɔlɔsi furakisɛw ta, olu ka koli tɛ caya ka a kɛ i n’a fɔ waati min u tun tɛ furakisɛ ta. O bɛ se ka kɛ koɲuman ye, kɛrɛn­kɛrɛnnenya la musow ma, jolidɛsɛ bɛ minnu na. Nka ni muso tɛ koli yɛrɛ ye walima ni a ka koli ka dɔgɔn kosɛbɛ, ni o lahalayaw man di min ye, o bɛ se ka yɛlɛma fura kan min fandilan fura ka ca.

Fura wɛrɛ minnu ni bangekɔlɔsi furakisɛw bɛ ɲɔgɔn fanga dɔgɔya.

Rifanpisini, rifampicine (sɔgɔsɔgɔninjɛfura), Iritonawiri/Ritonavir (sidabanakisɛ­fagalan), ani kirinnifura dɔw bɛ bangekɔlɔsi furakisɛw fanga dɔgɔya. Ni aw bɛ nin furakisɛ ninnu ta, aw bɛ bangekɔlɔsi fɛɛrɛ wɛrɛw matarafa.

Bangekɔlɔsi furakisɛw ɲagaminen

Bangekɔlɔsi furakisɛ minnu ni fɛn caman ɲagaminen don

Fandilan fura ni kɔnɔbara basigi fura ɲaminen bɛ fura ninnu na, minnu hakɛ bɛ falen kalo kɔnɔ. I n’a fɔ a hakɛ bɛ yɛlɛma, a ka fisa aw ka fura in ta a dafɛ tile 28 kɔnɔ.

Izinitigiw ka tɔgɔ dɔw ye Garasiyali/Gracial, Logimɔni/Logynon, Kilayira/Qlaira, Sɛnfasi/Synphase, Tirinɔlidiyɔli/Trinordiol, Tirimowini/Trinovum, Tirikilari/Triquilar, Tirifasili/Triphasil

Furakisɛ ɲagaminen minnu tata hakɛ tɛ falen

Fandilan fura bɛ minnu na (a ka ca a la mikɔrɔgaramu 35) ani kɔnɔbara basigi fura bɛ minnu na (a ka ca a la miligaramu 0,1). A pake kelen ye furakisɛ 28 ye o la 21 ye ɔrimɔnima ye a tɔ kisɛ 7 (placebo) bɛ ta laban na. Ɔrimɔnima dɔrɔn bɛ furakisɛ 21 na wa a keken kelen na bɛɛ ɔrimɔnima ye hakɛ kelen ye.

Izinitigiw ka tɔgɔ dɔw ye Alɛsi/Alesse, Silɛsiti/Cilest, Jaani/Diane, Femodɛni/Femoden, Ginera/Gynera, Harimonɛti/Harmonet, Norinili/Norinyl, Ɔritonowuni/Ortho-novum, Owisimɛni/Ovysmen

Furakisɛ ɲagaminen minnu tata hakɛ tɛ falen, ni u fandilan fura man ca

Nin fura ninnu kɔnɔbara basigi fura ka ca (miligaramu 0.1), u fandilan fura man ca (mikɔrɔgaramu 30). A pake kelen ye furakisɛ 28 ye o la 21 ye ɔrimɔnima ye a tɔ kisɛ 7 (placebo) bɛ ta laban na. Ɔrimɔni dɔrɔn bɛ furakisɛ 21 na wa a keken kelen na bɛɛ ɔrimɔni ye hakɛ kelen ye. Nin furakisɛ ninnu ka ɲi musow ma koli kɔnɔdimi bɛ minnu na walima minnu sin bɛ u dimi sani koli cɛ.

Izinitigiw ka tɔgɔ dɔw: Lofemenali, Lo-femenal, Lo-wowerali, Lo/Ovral, Mikoroginɔn, Microgynon, Mikorowilari, Microvlar, Nɔridɛti, Nordette

Furakisɛ ɲagaminenw tacogo

Ni aw dalen don a la ko aw kɔnɔma tɛ ani ni aw tɛka sin di den ma min tɛ kalo 6 bɔ, aw bɛ se ka furakisɛ tali daminɛ waati bɛɛ. Furakisɛ tɛ aw bali ka kɔnɔ ta fo aw ka se dɔgɔkun ma a tali la. O la ni aw ye furakisɛ tali daminɛ, a tile 7 fɔlɔ, aw bɛ fugulan nafama don walima aw kana kafoɲɔgɔnya kɛ.

Fura ɲagaminenw bɛ se ka ta cogoya 3 la

Minnu bɛ ta tile 28 kɔnɔ: aw bɛ furakisɛ ta tile 21. Ni a 28 pake bɛ aw bolo, aw bɛ 1 ta don o don. Kisɛ 7 laban minnu ni tɔw ɲɛ tɛ kelen ye, ɔrimɔni tɛ olu la. U kɛ kun ye fura la ka aw hakili jigin fura tali la don o don. Ni furakisɛ 21 pake bɛ aw bolo, aw bɛ 1 ta don o don, ka a tali jɔ tile 7, ka sɔrɔ ka pake kura tali daminɛ. Tile 7 kɔnɔ ni aw tɛ furakisɛ ɔrimɔnima ta, aw bɛna koli ye i n’a fɔ aw bɛ a ye a waati la cogomin.

A tali kuntaalajan (a tɛ kɛ ni fura ɲagaminen ye): aw bɛ furakisɛ 1 ta don o don tile 84 kɔnɔ ɲɔgɔn dafɛ, aw bɛ fura tali jɔ ni a tɔ tora tile 7 ta ye. Tuma dɔw la a furakisɛ ɔrimɔnima kisɛ 91 bɛ sɔrɔ a pakew la (den 84 ɔrimɔnima ni kisɛ 7 wɛrɛ ɔrimɔni tɛ minnu na u ɲɛ fana ni tɔw tɛ kelen ye). O tile 7 kɔnɔ koli bɛ na a nacogo la i n’a fɔ koli yɛrɛ, nka siɲɛ kelen dɔrɔn kalo 3 kɔnɔ. Koli dɔɔni bɛ se ka na nka o ka kan ka ban kalo damadɔ kɔfɛ.

A tali toli sen na(tɛ kɛ ni fura ɲagaminen ye): aw bɛ furakisɛ ɔrimɔnima 1 ta don o don. Ni koli waati yɛlɛmayɛlɛmani ye aw tɔɔrɔ, aw bɛ fura tali jɔ tile 3 walima 4 walasa koli ka na a na cogo la, o kɔ aw bɛ fura tali daminɛ tuguni don o don.

Fura ɲagaminen ninnu tali nin cogo la, o bɛɛ ka ɲi. Aw bɛ tacogo matarafa min bɛ aw lafiya.

Ni furakisɛ ɲagaminenw bɛɛ ye:

Ni aw ɲinɛna ka furakisɛ 1 walima 2 ta, aw hakili mana jigin a la yɔrɔ min, aw bɛ 1 ta. O kɔ aw bɛ min ta, aw bɛ o ta a ta waati la. O bɛ a jira ko aw bɛ kisɛ 2 o don kelen.

Ni aw ɲinɛna ka furakisɛ 3 ta, tile 3 ka da ɲɔgɔn kan, aw bɛ 1 ta joona. O kɔ aw bɛ 1 ta don o don a ta waati la. Aw bɛ fugulan nafama matarafa fo ka se aw ka koli ma, walima aw kana jɛ cɛ fɛ fo aw ka fura tali daminɛ tile 7 ka tugu ɲɔgɔn kɔ.

Ni aw ka koli ma na a natuma na, ka a sababu kɛ aw ɲinɛna fura dɔw tali kɔ, aw bɛ tɛmɛ ni aw ka fura tali ye, nka aw bɛ sɛgɛsɛgɛli kɛ ka a lajɛ ni aw kɔnɔma tɛ. Ni aw ye a sɔrɔ ko aw kɔnɔma don, aw bɛ fura tali jɔ.

Kɔlɔlɔ minnu bɛ se ka kɛ fura ɲagaminenw tali la

Ni muso dɔw ye fura tali daminɛ, a bɛ se ka kungolodimi, fɔɔnɔnege, sin gɛlɛyali ni a fununi bila u la ka fara koli yɛlɛmayɛlɛmani kan kalo kɔnɔ. Nin kɔlɔlɔ ninnu tɛ kojugu ye, a ka ca a la u bɛ jɔ u yɛrɛ ma fura tali kalo 3 kɔnɔ. Fura suguya wɛrɛ tali min ni aw ka fura tatakɔrɔ tɛ kelen ye, kɔlɔlɔ dɔɔni fana bɛ o la.

Fura ɲagaminen laban

Aw bɛ se ka fura tali jɔ waati bɛɛ. Ni o kɛra aw bɛ se ka lajɔ yɔrɔnin kelen, o la ni aw tɛ a fɛ ka kɔnɔ sɔrɔ, aw bɛ fugulan nafama matarafa walima aw bɛ bangekɔlɔsi fɛɛrɛ wɛrɛ kɛ.

Furakisɛ misɛnmani

Kɔnɔbara basigi furaw dɔrɔn

Kɔnɔbara baisigifura dɔrɔn de bɛ nin furakisɛ ninnu na, kisɛ 28 bɛ a pake kelen na. Furakisɛ bɛɛ la kɔnɔbara basigilan hakɛ ye kelen ye

Izinitigiw ka tɔgɔdalen dɔw ye Mikoroliti, Microlut, Mikoronɔri, Micronor, Mikoronowim, Micronovum, Neyojɛsiti, Neogest, Mikorowali, Microval, Owɛrɛti, Ovrette, Ɛkisilitɔn, Exluton.

Furakisɛ misɛnmani tacogo

Aw bɛ aw ka fura tako fɔlɔ kɛ aw ka koli tile fɔlɔ. O kɔ aw bɛ furakisɛ 1 ta don o don o waati kelen na. Ni aw ka fura pake banna, aw bɛ kura wɛrɛ ta o dugujɛ, hali ni o ye a sɔrɔ koli jɔra pewu. Aw kana don bila.

Ni aw ye furakisɛ misɛnmani ta hali a tatuma tɛmɛnen ni lɛri damadama ye, walima ni aw ɲinɛna a tali kɔ tile kelen, aw bɛ se ka lajɔ. Ni aw ɲinɛna furakisɛ kelen tali kɔ, aw hakili mana jinigin a la yɔrɔnin min, aw bɛ a ta o nɔgoni fɛ. O kɔ, min bɛ da o kan, aw bɛ o ta a tawaati la, ni o bɛ bɛn furakisɛ 2 tali ma tile kelen kɔnɔ. O waati la, aw bɛ fugulan nafama matarafa walima aw kana jɛ cɛ fɛ fo tile 7 ka tɛmɛ. Ni aw ɲinɛna aw ka furakisɛ misɛnmani kɔ walima ka a ta a tawaati tɛmɛnen, basi dɔɔni bɛ se ka bɔn aw kan.

Furakisɛ misɛnmani tali bɛ se ka kɔlɔlɔ minnu lase mɔgɔ ma

Kɔlɔlɔ minnu ka teli ka ye furakisɛni tali senkɔrɔ, kɔnɔbara basigilan dɔrɔn bɛ minnu na, olu bɛ koli waati yɛlɛmayɛlɛma. Aw bɛ se ka koli ye, waati min aw sigilen tɛ ni a ye. Aw ka koli bɛ se ka tigɛ. O farati ka bon. Kɔlɔlɔ wɛrɛ minnu bɛ se ka ye, olu ye: farikolo bonya, kungolodimi, ani kurukuruniw

Furakisɛ misɛnmani tali jɔli

Ni aw bɛ a fɛ ka kɔnɔ ta walima ka bangekɔlɔsi fɛɛrɛ yɛlɛma, aw bɛ se ka furakisɛni tali jɔ waati min mana aw diya. A bɛ se ka kɛ aw bɛ lajɔ a tali jɔwaati nɔgoni fɛ. O la ni aw tɛ a fɛ ka kɔnɔ ta yɔrɔninkelen, aw bɛ bangekɔlɔsi fɛɛrɛ wɛrɛ daminɛ.

Bangekɔlɔsi fɛɛrɛ teliman

Aw bɛ se ka bangekɔlɔsi furakisɛ teliman ta walima bangekɔlɔsi furakisɛ dɔ wɛrɛ ka aw kisi kɔnɔbara ma tile 5 kɔnɔ kafoɲɔgɔnya latangabali kɔfɛ. Aw ka kan ka furakisɛ hakɛ min ta o bɛ sɔrɔ fandilannan walima kɔnɔbara basigilan hakɛ fana fɛ furakisɛ kelen kelen bɛɛ la. Furakisɛ tɔgɔ caman bɛ yen, ani fana tɔgɔ caman bɛ fɔ suguya kelen ma. Katimu min bɛ gafe ɲɛ nata la, furakisɛ suguya kelen kelen bɛɛ tɔgɔ damadɔ de bɛ o la. Aw ka kan ka fura suguya ni a ɔrimɔni hakɛ dɔn sani aw ka a ta. Aw mako bɛ ɔrimɔni tata hakɛ min na, katimu bɛ o bɛɛ jira aw la, ani aw bɛ a fɛ ka se hakɛ min ma o bɛ sɔrɔ ɔrimɔni jumɛn fɛ ani a hakɛ min bɛ furakisɛ kelen kelen bɛɛ la.

Bangekɔlɔsi fɛɛrɛ telimanw kɔlɔlɔ lakodɔnnenw ye kungolidimi, fɔɔnɔnege walima kɔnɔdimi ye, nka olu bɛ ban tile kelen walima tile fila. Basi tɛ fana aw ka koli hakɛ ka dɔgɔya walima a nawaati ka yɛlɛma kalo nata la.

Kɔnɔbara basigilan dɔrɔn bɛ fura minnu na ani furakisɛ kɛrɛn­kɛrɛnnen minnu bɛ ta ko cunnenw kama, kɔlɔlɔ bɛrɛ tɛ olu la (kungolodimi ni fɔɔnɔnege) ka furakisɛ ɲagaminenw bɔ ni aw bɛ u ta bangekɔlɔsi teliman kama.

Bangekɔlɔsifura tacogo kocunnen kɔfɛ

Fura pake kisɛ 28 la, aw bɛ 1 ta a 21 na ni ko cunna aw kan. Aw kana furakisɛ 7 labanw ta tile 28 fura pake la, barisa ɔrimɔni fosi tɛ olu la. Fura in talen lɛri 1 ni aw fɔɔnɔna, o bɛ a jira ko aw ka kan ka segin ka o fura dɔwɛrɛ ta. Ni ko cunna aw kan, aw kana bangekɔlɔsi furaw ɲagami abada, fura minnu tɛ suguya kelen ye walima ka bangekɔlɔsi fura wɛrɛw ta barisa o bɛ se ka a kɛ u tɛ mako ɲɛ.
Bangekɔlɔsi fura minnu bɛ ta ko cunnenw kama, miligaramu 1,5 (mikɔrɔgaramu 1500) Levonorgestrel bɛ olu la, (norvelo 1,5 fɛɛrɛ filanan ye positinor-1) Aw bɛ furakisɛ 1 ta siɲɛ kelen dɔrɔn
Bangekɔlɔsi fura minnu bɛ ta ko cunnenw kama, ilipiritali asetate miligaramu 30 bɛ o la (Ella, Ella One) Aw bɛ furakisɛ 1 ta siɲɛ kelen dɔrɔn
Bangekɔlɔsi fura minnu bɛ ta ko cunnenw kama, miligaramu 0.75 lewonorojɛsitɛrɛli (o ye mikɔrɔgaramu 750) bɛ olu la, levonorgestrel (Norvelo 0.75, Optinor, Postinor, Postinor-2 ye fɛɛrɛ filanan ye positinor) Aw bɛ furakisɛ 2 ta siɲɛ kelen dɔrɔn
Bangekɔlɔsi fura minnu bɛ ta ko cunnenw kama, etinili ɛsitarajɔli (ethinyl estradiol) mikɔrɔgaramu 50 ani lewonorojɛsitɛrɛli (tetragynon) mikɔrɔgaramu 250 bɛ olu la Aw bɛ furakisɛ 2 ta Aw bɛ furakisɛ 2 wɛrɛ ta lɛri 12 kɔfɛ
Fura minnu ni fura wɛrɛ bɛ fara ɲɔgɔn kan etinili ɛsitarajɔli mikɔrɔgaramu 50 ani lewonorojɛsitɛrɛli (neogynon, nordiol) walima norgestrel (ovral) mikɔrɔgaramu 500 bɛ olu la Aw bɛ furakisɛ 2 ta Aw bɛ furakisɛ 2 wɛrɛ ta lɛri 12 kɔfɛ
Fura minnu ni fura wɛrɛ bɛ fara ɲɔgɔn kan etinili ɛsitarajɔli mikɔrɔgaramu 30 ani lewonorojɛsitɛrɛli (microgynon, nordette) mokorogaramu 150 walima norgestrel (lo-femenal, lo/ovral) mikɔrɔgaramu 300 bɛ olu la Aw bɛ furakisɛ 4 ta Aw bɛ furakisɛ 4 wɛrɛ ta lɛri 12 kɔfɛ
Fura minnu ni fura wɛrɛ bɛ fara ɲɔgɔn kan etinili ɛsitarajɔli mikɔrɔgaramu 20 ani lewonorojɛsitɛrɛli (alesse, lutera) mikɔrɔgaramu 100 bɛ olu la Aw bɛ furakisɛ 5 ta Aw bɛ furakisɛ 5 wɛrɛ ta lɛri 12 kɔfɛ
Kɔnɔbara basigilan dɔrɔn bɛ furakisɛ misɛnmani minnu na, lewonorojɛsitɛrɛli (ovrette) mikɔrɔgaramu 75 bɛ olu la Aw bɛ furakisɛ 20 ta siɲɛ kelen dɔrɔn tile kɔnɔ
Kɔnɔbara basigilan dɔrɔn bɛ furakisɛ misɛnmani minnu na, lewonorojɛsitɛrɛli (neogest) mikɔrɔgaramu 37.5 bɛ olu la Aw bɛ furakisɛ 40 ta siɲɛ kelen dɔrɔn tile kɔnɔ
Kɔnɔbara basigilan dɔrɔn bɛ furakisɛ misɛnmani minnu na, lewonorojɛsitɛrɛli (microlut, microval) mikɔrɔgaramu 30 bɛ olu la Aw bɛ furakisɛ 50 ta siɲɛ kelen dɔrɔn tile kɔnɔ

Fugulan nafamaw

Tuma dɔw la a pakelama bɛ sɔrɔ den 3 bɛ minnu kelen kelen kɔnɔ.

Fugulan nafama dilannen don ni tɔgɔ caman ye minnu tɛ kelen ye. Dɔw tululama don, a dɔw ɲɛ tɛ kelen ye, lawajikisɛfagalan bɛ dɔw la.

Fugulan nafama donni bɛ muso bali ka kɔnɔ ta, ani fana, a bɛ a to dilannabanaw tɛ jɛnsɛn, sidabana ye olu dɔ ye. Mɔgɔ caman bɛ fugulan nafama ni bangekɔlɔsi fɛɛrɛ wɛrɛw matarafa ɲɔgɔn fɛ.

Aw ye gafe ɲɛ Mananiw (fugulan nafama) lajɛ fugulan nafamaw doncogo ni u kɛrɛnkɛrɛncogo kan.

Falakani

Falakani bɛ mako ɲɛ kosɛbɛ ni a ni lawajikisɛfagalan tuluma walima jilama farala ɲɔgɔn kan. Aw bɛ o dɔ kɛ falakani kɔnɔ, ani fana ka dɔ mu a dawolo la sani aw ka a don musoya la (aw ye gafe ɲɛ Manani falakalama lajɛ).

Lawajikisɛfagalanw

A tɔgɔ lakodɔnnenw ye Ɛmiko (Emko), Koromɛkisi (Koromex), Dɛlifɛni (Delfen), Ginɔli filana (Gynol II), ani VCF

Lawajikisɛfagalan suguya ka ca minnu bɛ don musoya la dɔrɔn sani aw ka kafoɲɔgɔnya daminɛ, walima a ni fugulan nafama walima falakani (aw ye gafe ɲɛ Lawakisɛfagalanw lajɛ). Aw kana a to ji ka se aw ɲɛfɛla ma sango ka a ko fo lɛri 6 ɲɔgɔn kafoɲɔgɔnya kɔfɛ.

Bangekɔlɔsi fɛɛrɛ min bɛ don bangenugu kɔnɔ (mununani), Stérilet ou Dispositif intra-utérin (DIU)

Mununani ka kan ka ka don ani ka a bɔ kɛnɛya­baarakɛla fɛ min ye a kalankɛ. A kɔlɔlɔ caman ye: koli juguman kuntaalajan ni dimi, nka o degun bɛ tɛmɛ mununani donnen kalo 3 fɔlɔ kɔnɔ. Nka ni mununani torila ka bɔ a dayɔrɔ la, a tɛna se ka mɔgɔ bali ka kɔnɔ ta. O de la, muso minnu bɛ a don, a ka fisa u ka a kɔlɔsicogo ɲɛdɔn ni a bɛ a nɔ na.

Mununani caman bɛ yen, gaari 2 sirilen don u la ka u kun jigin. A bɛ muso min na, o ka kan ka to ka juru in kɔlɔsi kalo o kalo koli kɔfɛ ka a dɔn ni mununani ma bɔ a nɔ na. Walasa ka a lajɛ, a ka kan ka a tɛgɛ ko ka a jɛ ka sɔrɔ ka a bolokɔni den fila don musoya kɔnɔ ka taa ɲɛfɛ fo a ka maka mununani juruw ma. A kana juruw kun sama. Ni a bolokɔni ma se juruw ma, walima ni a sera mununani ma, a ka kan ka yɛlɛma fugulan nafama kan walima bangekɔlɔsi fɛɛrɛ wɛrɛ kɛ fo ka taa fɔ a ye dɔgɔtɔrɔ dɔ lasɔrɔ min bɛ mununani cogoya lajɛ a ye. Walasa aw ka kunnafoni sɔrɔ mununani kan, aw bɛ gafe ɲɛ Bangekɔlɔsiminɛn nɛgɛma walima a manaman lajɛ.

Solokololabana ye gɛlɛyaba ye min bɛ se ka sɔrɔ mununani donni fɛ. Banamisɛnni caman bɛ kɛ kalo 3 fɔlɔ kɔnɔ, a bɛ a sɔrɔ kɔrɔlen nɔgɔjijɛmanbɔ tun bɛ muso la ka kɔn mununani donni ɲɛ. Walima a bɛ se ka kɛ fana ni kɛnɛya­baarakɛla ye mununani don ka a sɔrɔ a ma a baarakɛ minɛw saniya. Ka mununani to aw la ni aw ye nɔgɔjijɛmanbɔ taamasiɲɛ fɛn o fɛn ye, aw bɛ se dɔgɔtɔrɔ dɔ ma o yɔrɔnin bɛɛ la. Aw ye gafe ɲɛ Muso ka barakɔrɔladimi lajɛ.

Bangekɔlɔsi pikiri

A dilanni tɔgɔ lakodɔnnenw: Depoporowera (Depo-provera), Norisiterati (Noristerat), Nɛtɛni (Net-en), Linɛli (Lunelle), Sikulofɛmu (Cyclofem).

Bangekɔlɔsi pikiri bɛ a to muso ka fanmaralanw tɛ fankisɛ bila. Ɔrimɔni fana bɛ bangenugu dawolo namaya kosɛbɛ, min bɛ lawaji bali ka don bangenugu kɔnɔ.

Kɔnɔbara basigilan dɔrɔn pikiriw, i n’a fɔ depoporowera ni norisiterati, kɔnɔbara basigilan ɔrimɔni dɔrɔn de bɛ olu la. Olu ka ɲi musow ma kɛrɛn­kɛrɛnnenya la muso minnu man kan ka fankisɛdilannan ta, nka u man kan ka bangekɔlɔsi furasi ta min bɛ kunun (aw ye gafe ɲɛ Bangekɔlɔsi fura duntaw lajɛ). Kɔnɔbara basigilan dɔrɔn pikiriw fanba bɛɛ bɛ yɛlɛma don koli waati la tuma bɛɛ. Muso minnu bɛ nin pikiri ninnu kɛ olu bɛ se ka koli dɔɔni dɔɔni ye don o don walima tuma ni tuma siɲɛ kelen.

A bɛ se ka kɛ koli bɛ jɔ sani san ka yɛlɛma. O yɛlɛmaniw tɛ basi ye.

Pikiri ɲagaminenw, i n’a fɔ mezijina (Mesigyna) walima sikulofɛmu fandilannanw ni kɔnɔbara basigilanw fila bɛɛ bɛ olu la. Nin pikiri ninnu ka ɲi musow ma minnu bɛ a fɛ ka koli ye a ye cogo la. Denbatigiw walima muso minnu man kan ka furakisɛ ɲagaminenw ta, olu man kan ka pikiri ɲagaminenw fana kɛ (aw ye gafe ɲɛ Bangekɔlɔsi fura minnu faralen don ɲɔgɔn kan muso jumɛnw man kan ka olu ta? lajɛ). Pikiri ɲagaminenw bɛ kɛ kalo o kalo, u da ka gɛlɛn ka tɛmɛ pikiriw kan kɔnɔbara basigilan dɔrɔn bɛ minnu na.

Muso minnu bɛ kɔnɔbara basigilan dɔrɔn ta walima ka pikiri ɲagaminenw kɛ, tuma dɔw la olu bɛ bonya ani kungolodimi bɛ u minɛ, nka a ka ca a la o degunw bɛ ban pikiri kunfɔlɔw kɔfɛ. Muso bɛ se ka bangekɔlɔsi fura jɔ waati o waati mana a diya.

Fura jɔlen kɔ, muso bɛ se ka san kelen sɔrɔ walima ka tɛmɛ o kan sani a ka kɔnɔ ta, a bɛ se ka o waati kelen fana kɛ sani a ka koli ka segin a cogokɔrɔ la. Ni a ye pikiri jɔ ni a tɛ a fɛ ka lajɔ o waati la, a ka kan ka bangekɔlɔsi fɛɛrɛ wɛrɛ kɛ.

Bangekɔlɔsi fura min bɛ wele ko alimɛtini

A dilanni tɔgɔ lakodɔnnenw: Jadɛli (Jadelle), Ɛnpilanɔn (Implanon), Nɔripilan (Norplant).

Alimɛtini bɛ a bali muso fan maralan ka fan bila. Ɔrimɔni fana bɛ bangenugu dawolo namaya kosɛbɛ, min bɛ lawaji bali ka don a kɔnɔ. Denbatigiw bɛ se ka alimɛtini ta, nka a man kan ka ta musow fɛ minnu man kan ka bangekɔlɔsi fura kunutaw ta (aw ye gafe ɲɛ Muso jumɛn man kan ka bangekɔlɔsi fura ta? lajɛ). Wo 2 bɛ jadɛli la, a bɛ muso bali ka kɔnɔta san 5 kɔnɔ. Wo 1 bɛ ɛnpilanɔn na, a bɛ muso bali ka kɔnɔta san 3 kɔnɔ. Wo 6 bɛ nɔripilan na, a bɛ muso bali ka kɔnɔta san 5 kɔnɔ ka se san 7 ma.

San fɔlɔ kɔnɔ, alimɛtini bɛ se ka koli nawaati yɛlɛmayɛlɛma walima ka a nani kuntaala janya. Muso ka koli bɛ se ka jɔ, nka o tɛ a jira ko a kɔnɔma don walima ko kojugu don. Muso bɛ se ka bonya fana ani kungolodimi bɛ a minɛ, nka a ka ca a la, o degunw bɛ ban ni a farikolo bɛka deli ɔrimɔni na.

Muso yɛrɛ bɛ se ka alimɛtini bɔ waati min kadi a ye, nka a ka kan ka kɛnɛya­baarakɛla dɔ ɲini min bɛ a bɔcogo dɔn. A bɔlen kɔ muso bɛ se ka kɔnɔ ta o waati bɛɛ, o la a ka kan ka bangekɔlɔsi fɛɛrɛ wɛrɛ kɛ ni a tɛ a fɛ ka kɔnɔ ta.

📖 Gafe kɔnɔkow
← Segin kɔfɛ | Taa ɲɛfɛ →