Sigida 3 Banabagatɔ lajɛcogo

Ninakili

Aw bɛ banabagatɔ ka ninakili jateminɛ ka ɲɛ: fɔlɔ, a ninakilicogo, ni a ka gɛlɛn ani ni a disi fan fila bɛɛ wulicogo ni u jigincogo ye kelen ye. O kɔ, aw bɛ banabagatɔ ninakili teliya jateminɛ sango ni ninakili ka gɛlɛn a ma.

Ni mɔnturu walima waatisumanan wɛrɛ bɛ aw bolo, aw bɛ ninakili hakɛ dan miniti kelen kɔnɔ. Baliku walima denkɔrɔbaw ka ninakili hakɛ ye 12 fo ka se 25 ma miniti kelen kɔnɔ. Denfitiniw ka ninakili hakɛ bɛ taa fo 30 la miniti kelen kɔnɔ; a bɛ taa fo 40 na ni denyɛrɛniw don. Farigantɔbaw walima ninakilibana bɛ mɔgɔ minnu na, olu ka ninakili ka teli ka tɛmɛ hakɛ kofɔlen kan. Misali la, ni ka baliku ka ninakiliko hakɛ ye 30 ye ani a bɛ a kɛ ni fanga ye walima ka dan sira la miniti kelen kɔnɔ, o bɛ kɛrɛdimi kofɔ, nka denyɛrɛni ka ninakiliko 60 bɛ kɛrɛdimi kofɔ.

Aw bɛ ninakili mankan jateminɛ ka ɲɛ. Misali:

Ni banabagatɔ bɛka fiɲɛ sama, aw bɛ a jateminɛ ni a galakakolow bɛka bɔ, ni a kankɔrɔla dingɛ bɛ jigin kosɛbɛ walima ni a golo fɔsɔnnen don, o bɛ a jira ko gɛlɛya bɛ fiɲɛ tɛmɛni na. O la aw bɛ jateminɛkɛ nin fɛn ninnu na: ni fɛn dɔ balannen tɛ a kan kɔnɔ (sɛbɛn ɲɛ Joginni); ni kɛrɛdimi tɛ (sɛbɛn ɲɛ Sinkɔrɔkɛrɛdimi); ni sisan (sɛbɛn ɲɛ Sisan) tɛ walima disidimi don (golo fɔsɔnnen don dɔɔni, aw ye sɛbɛn ɲɛ Disidimi lajɛ).

Ni banabagatɔ bɛ sɔgɔsɔgɔ, aw bɛ a ɲininka ni sɔgɔsɔgɔ in tɛka a bali ka sunɔgɔ. Aw bɛ jateminɛkɛ ni kaari bɛ bɔ a ka sɔgɔsɔgɔ fɛ; o kaari hakɛ ni a ɲɛ cogoya ani ni joli de bɛ a la.

📖 Gafe kɔnɔkow
← Segin kɔfɛ | Taa ɲɛfɛ →